24/7 energie, hoe werkt dat?
Gastransport in 9 stappen
Al meer dan 60 jaar zorgen de mensen van Gasunie voor veilig en betrouwbaar gastransport. Nu is dat nog voornamelijk aardgas en groen gas. Straks komt daar ook waterstof bij. Een kijkje achter de schermen van onze infrastructuur in 9 stappen.
01
Hoofdtransportnet voor (aard)gas
Ruim 17.000 kilometer Gasunie-leidingen liggen er in de Nederlandse en Noord-Duitse bodem. Hiermee beheert Gasunie het hoofdtransport van aardgas in deze regio’s: de snelwegen voor gas. Alle leidingen vanaf het invoedingspunt tot aan de regionale netbeheerders horen bij onze infrastructuur. Ons netwerk sluit daarnaast aan op de netten in de landen om ons heen.
De infrastructuur is ook geschikt voor andere, duurzame gassen. Nu al stroomt er probleemloos groen gas door de leidingen. En in de toekomst kan dit netwerk worden hergebruikt voor het transport van waterstof. Een groot deel van het waterstofnetwerk zal bestaan uit bestaande aardgasleidingen.
02
Import van aardgas
Nederland heeft de winning van aardgas afgebouwd. Daarom wordt er steeds meer aardgas uit andere landen geïmporteerd, bijvoorbeeld via leidingen uit Noorwegen, België en Engeland. Of per schip, waarbij het aardgas eerst vloeibaar is gemaakt (LNG) omdat het dan veel minder ruimte inneemt. De schepen lossen hun LNG in Rotterdam (Gate terminal) of in Eemshaven (EemsEnergyTerminal). Hier wordt het gasvormig gemaakt en ingevoed in het hoofdtransportnet van Gasunie. Hier begint het gas de reis naar de eindgebruikers.
03
Mengstations: gas op de juiste kwaliteit
De kwaliteit van het gas wordt goed bewaakt. Aardgas kan immers uit verschillende bronnen komen en elke bron heeft een andere samenstelling. Waar nodig worden de verschillende stromen gemengd in een mengstation. Gasunie heeft in Nederland 20 mengstations. Hier maken we het aardgas geschikt voor gebruik in bijvoorbeeld huishoudens.
04
Hoogcalorisch en laagcalorisch gas
In het gastransportsysteem van Gasunie draait het om twee kwaliteiten aardgas. Een deel van de leidingen wordt gebruikt voor hoogcalorisch aardgas, bedoeld voor energiecentrales en sommige industrieën. Door een ander deel van de leidingen stroomt gas met dezelfde kwaliteit als het gas uit het Groningenveld: laagcalorisch gas. Dit is het gas dat wordt gebruikt in cv-ketels en gasfornuizen in Nederland. Buitenlands aardgas heeft echter een andere kwaliteit. Door stikstof te mengen met geïmporteerd (hoogcalorisch) gas wordt het geschikt voor onze huishoudens. Dit gebeurt in een stikstofinstallatie.
05
Compressorstations
Door de afgelegde afstand en een aantal afnemers op de route, neemt de druk in de transportleidingen af. Met compressie brengen we dat weer op niveau. Hiervoor staat er circa elke 100 kilometer een compressorstation. Gemiddeld is de druk in onze leidingen 55 bar. Ter vergelijking: de druk in een fietsband is ‘slechts’ 3 à 4 bar. Gasunie heeft in Nederland 22 compressorstations die het gas zo een duwtje in de rug geven.
kilometer gasleidingen
In Nederland en Duitsland. Nu nog in gebruik voor aardgas en groen gas. Straks ook voor waterstof. Een groot deel van het waterstofnetwerk zal bestaan uit hergebruikte aardgasleidingen.
gasontvangstations
De verbinding tussen het transportnet van Gasunie en het transportnet van een regionale netbeheerder of de gasleiding van een industrie.
compressorstations
Voor landelijk gastransport is voldoende druk in de leidingen nodig. Om de 100 kilometer staat een compressorstation dat het gas op de juiste druk houdt.
06
Meet- en regelstations
In de buurt van de plek van bestemming komt het gas weer boven de grond. Dat is meestal bij een meet- en regelstation, waar de hoge druk die nodig was voor het landelijk transport weer omlaag wordt gebracht. Hier voegen we ook het bekende luchtje aan het aardgas toe. Aardgas is van nature reukloos, maar door het geurtje kan iedereen de aanwezigheid van aardgas ruiken. Dat is wel zo veilig. Gasunie heeft in Nederland 99 meet- en regelstations.
07
Gasontvangstations
Het gasontvangstation vormt de verbinding tussen het transportnet van Gasunie en het transportnet van een regionale netbeheerder of de gasleiding van een industrie. Deze stations verlagen de transportdruk tot circa 8 bar. Ook wordt hier de hoeveelheid geleverd aardgas gemeten. Er zijn meer dan 1000 gasontvangstations in Nederland en vanaf hier zorgen de regionale distributiebedrijven dat het gas bij bedrijven en woningen komt.
08
Exportstations
Exportstations zijn de eindpunten van het gastransportsysteem van Gasunie. Voorbij deze stations stroomt het gas door pijpleidingen van beheerders van buitenlandse hoofdtransportnetten. Gasunie Duitsland is een daarvan. Het exportstation meet de geleverde hoeveelheid aardgas aan afnemers in het buitenland. Gasunie heeft 11 exportstations.
09
Ondergrondse opslag
Soms is de vraag naar gas groter dan het aanbod. Daarom is er in Nederland een aantal gasopslagen. Gasunie heeft een opslag die de pieken in de dagelijkse gasvraag opvangt: Energiebuffer Zuidwending van EnergyStock. Hier wordt gas opgeslagen in cavernes: holle ruimtes in zoutlagen, diep onder de grond.
In de energietransitie wordt gasopslag nog belangrijker. Ook als er geen energie van zon of wind is, is er immers vraag naar energie. Op zo’n moment zal onze energie uit een opslag moeten komen. In de toekomst is dit een ander gas dan aardgas. Gasunie is van plan om in Zuidwending ook waterstof op te slaan.